بایگانی دسته ی ک-گ

قرآن:

خداوند متعال در آیه‌ی 101 سوره‌ی اسراء می‌فرماید: «همانا به موسی نُه نشان آشکارا (از معجزات و کرامات) دادیم.»

حدیث:

امیرالمؤمنین علی علیه السّلام فرمود: «هر که زیاد کند خداوند او را کرامتی (مقام و تفضّلی خاص) پس سزاوار است به او این‌که زیاد کند مردم را اکرامی.» (غررالحکم 5/447)

توضیح مختصر:

بعد از معجزه، امر خارق عادت را که از اولیاء و صالحان دیده می‌شود کرامت گویند. معجزه مختص انبیاء و امامان است و پایین‌تر از آن را کرامت گویند. اگر زکریا می‌بیند غذایی نزد مریم است بدون آن‌که کسی از مردم آن را بیاورد، این کرامت است. (سوره‌ی آل‌عمران، آیه‌ی 37)
وقتی می‌گوییم فلان ولی کرامت دارد، معنایش این نیست که هرروز کار فوق‌العاده‌ای از او باید سر بزند، اما وقتی به صفت مثلاً کریمی می‌گوییم یعنی این صفت، عملِ همیشگی شخص کریم است گاه‌گاهی نوعی کرامت از تصرّ فات، شفا دادن مریض، تبدیل صفت مذمومه به ممدوحه، بازنمودن چشم برزخی، باز کردن درب بسته‌شده، اطلاع دادن از حالت عبادی نیمه‌شب، اخبار از این‌که شخص جنب است، دفع حیوانات موذی به مزارع، نگه‌داشتن ظرفی بین هوا و سقف اتاق، آوردن ماهی از آب برای ارتزاق، سینی آهنی را با انگشت نصف کردن، آتش و حرارت گرفتن از منقل بدون زغال و ده‌ها و صدها نمونه از این‌ها که نمونه کراماتی بوده است که در طول تاریخ از اولیاء و صاحبان نفس سر زده است اما نوعاً چند بار از آنان بارز و آشکار شده است. چون دعوی کرامت فروشی نداشتند و آنچه بعضی‌ها به خاطر مسائلی ابراز کرامت بیشتر نشان دادند، عوارضی هم برای آنان داشته است.

1- اخبار از بی‌طهارتی

آقا سید محمدمهدی فرزند سید اسماعیل صدر گوید: من در ایام جوانی به امر پدرم روزهای جمعه نزد جمال السالکین ملا فتح علی سلطان‌آبادی (م 1318) «صاحب کرامات» می‌شدم و آن بزرگوار قرآن کریم برایم می‌خواند و بعد برایم تفسیر می‌کرد. روزی نزدش رفتم ولی با حال جنابت بودم. او به تفکر بود و هیچ نمی‌گفت؛ نیم ساعت شد و هیچ نگفت. خواستم برخیزم، فرمود: «آقا سید محمدمهدی! آدمی هنگامی‌که پی قرآن می‌گیرد، باید که خود را پاک گرداند (و از حال بی‌طهارتی‌ام خبر داد.) (تاریخ حکما و عرفا، ص 147)

2- با انگشت سینی را نصف کرد

آیت‌الله بهجت فرمودند: آقایی در قزوین صاحب کرامت بود. روزی عده‌ای گفتند: «خداوند در قرآن سوره‌ی سبأ آیه‌ی 10 می‌فرماید: «ما برای داود آهن را نرم کردیم.» منظور به اختراع خاصی بود یا کوره ذوب آهن داشته است؟» و استبعاد کرده بودند. آن آقا ناراحت شد و فرمود: این‌که چیزی نبود، سپس سینی کلید (مسی یا آهنی) را با دو انگشت خود همانند قیچی کردن، از وسط نصف کرد (و همگان را به تعجب انداخت.)

3- پرنده‌ی آسمان

حسن بصری گفت: سلمان فارسی به همراه مهمانی از شهر مدائن خارج شد. ناگاه به آهوانی رسید که در صحرا می‌گشتند و پرندگانی که در آسمان پرواز می‌کردند. سلمان به آن‌ها فرمود: «از میان شما، آهو و پرنده‌ای نزد من آید که مرا مهمانی رسیده است و دوست دارم از او پذیرایی کنم.» پس هر دو آمدند. آن مرد گفت: «سبحان‌الله! پرنده در آسمان مسخّر شماست؟» سلمان فرمود: «از این در شگفتی؟ آیا دیده‌ای بنده‌ای از خدا اطاعت کند و خدا خواسته‌اش را نپذیرد؟» (بحرالمعارف 2/362)

4- تقلیل کرامت

ملا محمد صالح برغانی قزوینی برادر شهید ثالث، پیامبر صلّی الله علیه و آله و سلّم را در خواب دید و سؤالاتی از حضرتش نمود. یکی این بود که چرا علمای قدیم دارای کشف و کرامت بودند و در این زمان باب مکاشفات و کرامات مسدود است؟ پیامبر صلّی الله علیه و آله و سلّم فرمود: «علمای گذشته احکام را دو قسم کرده بودند: واجب و حرام، مکروه و مباح را در ردیف محرمات می‌شمردند و مستحبّات را در ردیف واجبات می‌آوردند. ولی علماء این زمان، احکام را برای خود پنج قسمت کرده‌اند و مستحبّات را ترک و مکروهات و مباحات را مرتکب می‌گردند. ازاین‌جهت ابواب کرامات و مکاشفات مسدود شده است.» (قصص العلماء، ص 52)

5- دفع ملخ

روزی مرحوم آیت‌الله کوهستانی در اتاق پذیرایی نشسته بودند که مردی با قد متوسط به‌سرعت و نفس‌زنان خدمت ایشان می‌رسد و می‌گوید: «آقاجان بدبخت شدیم در زراعت اطراف «زاغمرز» ملخ‌ها حمله کردند و دارند نابود می‌کنند و به‌زودی به مزرعه‌ی ارباب من می‌رسد (و حقم از بین می‌رود.)» ایشان سر مبارک را پایین انداخت و به ذکری مشغول شدند و بعد فرمودند: «بروید، به زمین شما لطمه‌ای نمی‌خورد.» ناقل می‌گوید: فردا همان مرد با چهره‌ی شاد وارد شد و دست آقا را بوسید و از ایشان تشکّر کرد و گفت: «تمام زمین‌های اطراف را ملخ‌ها نابود کردند فقط زراعت من به دعای شما سالم ماند. هنگامی‌که ملخ‌ها به زمین من وارد شدند، فوجی از گنجشکان آمده که انگار مأموریت داشتند و هر یک به ملخی در منقار، به پرواز درمی‌آمدند.» (بر قله‌ی پارسایی، ص 247)

6- طاس حمام

گویند: عارف بالله ابوسعید ابوالخیر، معاصر فیلسوف مشهور ابوعلی سینا بوده است … میان ایشان مکاتباتی رد و بدل می‌شد. اتفاقاً هر دو، روزی در حمام بودند؛ ابوسعید فرمود: «شما می‌گویید جسم ثقیل میل به مرکز خود می‌کند، آیا این سخن نزد شما مسلّم است؟» ابوعلی گفت: «از مسلّمات است و کسی نمی‌تواند آن را انکار کند.» ابوسعید طاس حمام را به هوا انداخت و طاس در میان هوا ماند و به زمین نیفتاد. ابوسعید فرمود: «چرا این جسم ثقیل میل به مرکز خود ننموده است؟» ابوعلی تأملی کرد و گفت: «مانعی دارد که به زمین نمی‌افتد.» فرمود: «تو نیز نفس خود را کامل کن تا این مرتبه برایت حاصل شود.» ابوعلی سینا گفت: «من به قوّت ادراک، فهم مشکلات می‌نمایم و تو را در مقابل زحمت، این مزد و قدرت داده‌اند.»

7- هزار منزل

شیخ ابوالحسن خرقانی گوید: «هزار منزل است بنده را به خدا؛ اولین منزل، کرامات است.»
ابوعلی جوزجانی گوید: «صاحب استقامت باش نه صاحب کرامت، که نفس تو کرامت خواهد و خدای استقامت.»
ملّای رومی صاحب مثنوی برترین کرامت را تبدیل خوی انسان از بدی به‌خوبی می‌داند. (شرح مثنوی زمانی 1/531 و دفتر سوم بیت 1423)

8- کرامتی از سید مرتضی کشمیری

مرحوم شیخ حسنعلی نخودکی اصفهانی بعدازاین که به حوزه‌ی نجف اشرف رفت، فرمود: نخستین روزی که برای زیارت عارف بالله سیّد مرتضی کشمیری به مدرسه‌ی بخارایی‌ها (محل سکونت ایشان) رفتم، روز جمعه بود و کسی در صحن و سرای مدرسه نبود که جویای حجره‌ی ایشان شوم. ناگهان از داخل یکی از حجرات در بسته صدایی شنیدم که مرا با نام، نزد خود می‌خواند. پس به‌سوی آن اتاق رفتم، مردی در را به روی من گشود و فرمود: بیا، کشمیری منم. (نشان از بی‌نشان‌ها 1/17)

قرآن:

خداوند متعال در آیه‌ی 40 سوره‌ی عنکبوت می‌فرماید: «هر طایفه‌ای را به کیفر گناهش مؤاخذه کردیم.»

حدیث:

امام صادق علیه السّلام فرمود: «هیچ رگی در بدن حرکت نمی‌کند و سری نمی‌افتد و دردسر نمی‌گیرد و مریض نمی‌شود که همه به‌واسطه‌ی گناه است.» (جامع السعادات 3/47)

توضیح مختصر:

بنده که عصمت ندارد، لازمه‌اش آن است که در نیّت و عمل دچار لغزش بشود، نواهی را مرتکب گردد و اوامر را به جا نیاورد؛ لذا عمل گناه مستند به آدمی است نه به خالق او. حق‌تعالی کسی را مجبور به گناه کردن نکرده، چراکه او خیر مطلق است و به همه احسان دارد و بنده در انجام گناه مجبور نیست. برای همین است که بنده وقتی دچار لغزش می‌گردد بعد پشیمان می‌شود و پوزش می‌طلبد و خداوند باب توبه را برایش باز کرده کار خوب را ده برابر پاداش می‌دهد و گناه را یکی می‌نویسد؛ بنابراین بسیاری معصیت و تجزّی و اصرار بر آن سبب می‌گردد حبط اعمال که از مسائلی است که در قرآن (سوره‌ی مائده آیه‌ی 53 و 5) آمده است، گریبان گیر او شود. از آن‌طرف مسئله شفاعت حق‌تعالی قرار دارد تا گناهکاران ناامید نشوند و به‌کلی نَبُرند. علامت مؤمن این است که وقتی گناه می‌کند ناراحت می‌شود. (تفسیر المیزان، ج 1، ص 274)
پس روی به جبران کارها می‌آورد تا خشنودی حق‌تعالی را فراهم کند. آنچه مهم است این نکته هست که قطره‌قطره جمع گردد وانگهی دریا شود. اگر صغار از گناهان کم‌کم جمع شوند و شخص به خاطر صغیره بودن توجهی نکند و اسم تائب بر او نام برده نشود در درازمدت، زنگار دود گناهان، قلب را سیاه می‌کند و راه را برای مفتوح شدن می‌بندد و این خود فاجعه و مصیبت عظمی است؛ امید است اگر احیاناً کار خطایی کرده سریع دنبال جبران و توبه و آشتی برآید تا مصداق سبقت در خیرات و نیکی‌ها نصیبش شود و توفیق همراهش گردد.

1- تبعید گناهکار

مرد فاسقی در بنی‌اسرائیل بود که اهل شهر از معصیت او ناراحت شدند و تضرّع به خدای کردند! خداوند به حضرت موسی علیه السّلام وحی کرد: که آن جوان فاسق را از شهر اخراج کن تا آن‌که به آتش او اهل شهر را صدمه‌ای نرسد.
حضرت موسی علیه السّلام آن جوان گناهکار را از شهر تبعید نمود؛ او به شهر دیگری رفت، امر شد ازآنجا هم او را بیرون کنند، پس به غاری پناهنده شد و مریض گشت کسی نبود که از او پرستاری نماید.
پس روی در خاک و به درگاه حق از گناه و غریبی ناله کرد که ای خدا مرا بیامرز، اگر عیالم، بچه‌ام حاضر بودند، بر بیچارگی من گریه می‌کردند، ای خدا که میان من و پدر و مادر و زوجه‌ام جدایی انداختی، مرا به آتش خود به‌واسطه‌ی گناهان مسوزان.
خداوند پس از این مناجات ملائکه‌ای را به‌صورت پدر و مادر و زن و اولادش خلق کرده، نزد وی فرستاد.
چون گناهکار اقوام خود را درون غار دید، شاد شد و از دنیا رفت. خداوند به حضرت موسی علیه السّلام وحی کرد: «دوست ما در فلان جا فوت کرده، او را غسل ده و دفن نما.» چون موسی علیه السّلام به آن موضع رسید، خوب نگاه کرد دید همان جوان است که او را تبعید کرد؛ عرض کرد: «خدایا آیا او همان جوان گناهکار است که امر کردی او را از شهر اخراج کنم؟!»
فرمود: «ای موسی من به او رحم کردم و او را به سبب ناله و مرضش و دوری از وطن و اقوام و اعتراف به گناه و طلب عفو، آمرزیدم.» (عنوان الکلام، ص 87 –جامع الاخیار)

2- عیسی علیه السّلام و طلب باران

حضرت عیسی علیه السّلام و یارانش به طلب باران از شهر خارج شده و وارد صحرا گشتند در آنجا حضرت عیسی علیه السّلام به آن‌ها فرمود: «هر کس از شما گناهی انجام داده به شهر بازگردد.»
پس همه‌ی مردم به‌غیراز یک نفر مراجعه کردند. حضرت عیسی علیه السّلام به او فرمود: «آیا تو گناهی مرتکب نشده‌ای؟» عرض کرد: «چیزی به خاطر ندارم، جز این‌که روزی به نماز ایستاده بودم که زنی از مقابل من عبور کرد من به او نگاه کردم و چشمم به‌سوی او چرخید، پس همین‌که او رفت، انگشت خود را داخل چشمم کردم و آن را درآوردم و به همان طرف که زن رفته بود پرتاب کردم.»
عیسی علیه السّلام فرمود: «دعا کن، من آمین می‌گویم»؛ او دعا کرد و باران نازل شد. (شنیدنی‌های تاریخ، ص 22 –محجه البیضاء، ج 1، ص 299)

3- علت این گناه

درباره‌ی این گناه یعنی کشتن دختر در عربستان نوشته‌اند: پادشاهی بود که قبیله‌ای با او از در شورش و مخالفت درآمدند، پادشاه لشکری را فرستاد تا آن‌ها را سرکوب کند.
لشکر بر آن‌ها تاختند و اموالشان را غارت کردند و زنانشان را به اسیری گرفتند و مردانشان هم فرار کردند.
وقتی زن‌ها را نزد پادشاه آوردند، دستور داد هر کس یکی را بردارد. بعد از مدتی مردان قبیله که فرار کرده بودند، پشیمان شدند و به شعراء گفتند: «نزد پادشاه بروید و شعری در عذرخواهی و پشیمانی بگویید.»
آنان نزد پادشاه آمدند و زبان حال مردان را به سمع او رساندند و تقاضا کردند که زنان را به قبیله برگردانند؛ پادشاه گفت زن‌های شما را تقسیم کرده‌ایم، اختیار آمدن را به خودشان وا‌می‌گذاریم، می‌خواهند برگردند، می‌خواهند بمانند. قیس بن عاصم خواهری داشت که نصیب جوان خوشگل و قوی‌هیکلی شد و گفت: «من به قبیله‌ی خود نمی‌آیم.» هر چه قیس به خواهرش تکلیف کرد فایده‌ای نداشت. قیس که مرد بزرگی در قبیله‌ی خود بود، گفت: «دختران وفا ندارند، از این تاریخ به بعد هر کس دختر بزاید، زنده به گورش کنید.» پس این موضوع سنّت شد. (جامع النورین، ص 78)

4- کفاره‌ی گناهان

پیامبری از پیامبران بنی‌اسرائیل به شخصی گذشت که زیر دیواری جان داده بود و نیمی از بدنش را بیرون از دیوار، درنده و حیوانات پاره کرده بود.
از آن شهر گذشت و به شهر دیگر آمد و دید: یکی از بزرگان آن شهر که مُرده بود کفن دیباج بر او نموده و بر تابوت زر قیمت نهاده و عود و عنبر بر جنازه‌اش می‌ریختند و جمعیت زیادی در تشییع‌جنازه‌اش شرکت کرده‌اند!!
عرض کرد خدایا تو حکیم عادل هستی و ستم روا نمی‌داری از چه رو آن بنده‌ات که هرگز شرک نیاورد، آن‌طور بمیرد و این شخص که هرگز پرستش ننموده، این‌طور بمیرد؟
خطاب شد: «همان‌طور که گفتی من حکیم هستم و ستم روا نمی‌دارم، اما آن بنده گناهانی داشت، خواستم به این نوع مردن کفّاره گناهانش باشد که پاکیزه نزدم آید و این شخص نیکوکاری‌هایی داشت، خواستم پاداش آن را در دنیا به او بدهم و چون نزدم آید کردار نیکی برایش نباشد.» (نمونه‌ی معارف، ج 5، ص 299 –کافی، ج 2، ص 288)

5- حمید بن قحطبه ی طائی

عبدالله بن بزار نیشابوری گوید: بین من و حمید رفت‌وآمد بود. روزی خواستم بر او وارد شوم، خبر ورودم به او رسید، کسی را فرستاد تا مرا به نزدش ببرد من با لباس سفر در ماه رمضان هنگام ظهر بر او داخل شدم.
دیدم او در خانه‌ای است که آب در وسط حیاط جاری است، بر او سلام کردم و نشستم، پس آب و طشتی آوردند و دست خود را شست و به من هم امر کرد دستم را بشویم تا غذا بخوریم. با خود گفتم من روزه‌دارم، گفت: غذا بخور، گفتم: «ای امیر ماه رمضان است و من بیمار نیستم.» او گریان شد و طعام خورد بعد از غذا گفتم: «چرا گریه کردی و غذا خوردی؟!»
گفت: زمانی که هارون‌الرشید خلیفه عباسی در شهر طوس بود، شبی مرا احضار کرد؛ وقتی بر او وارد شدم، سرش را بلند کرد و به من گفت: «اطاعت تو از خلیفه چقدر است؟» گفتم: «به جان و مال اطاعت کنم.» پس سر خود را به زیر افکند و اذن برگشتن داد. وقتی به خانه برگشتیم، لحظاتی نگذشت که فرستاده‌ی خلیفه آمد و گفت: خلیفه را اجابت کن!
گفتم: «انّا لِله وَ اِنّا اِلَیه راجِعُون» شاید قصد کشتنم را کرده باشد. چون بر او وارد شدم، سرش را برداشت و گفت: «اطاعتت از خلیفه چگونه است؟» گفتم: «به جان و مال و اهل و فرزندان.»
پس تبسم کرد و اذن رفتن به من داد. وقتی به خانه برگشتم، زمان کوتاهی نگذشت که فرستاده‌ی خلیفه آمد و گفت: خلیفه را اجابت کن!
بر او وارد شدم، گفت: «اطاعتت از امیر چقدر می‌باشد؟» گفتم: «به جان و مال و زن و فرزند و دینم!»
خلیفه خندید و گفت: «این شمشیر را بگیر و آنچه این خادم می‌گوید، امتثال کن.»
با غلام خلیفه به خانه‌ای که درش بسته بود وارد شدیم. درب خانه را گشود، دیدم سه اتاق بسته و یک چاه در وسط وجود دارد. یکی از درب‌ها را باز کرد دیدم در آن اتاق بیست نفر از سادات از پیر و جوان در زنجیرند؛ غلام خلیفه گفت: «این‌ها را بکش.»
من هم آن‌ها را که سادات و اولاد علی علیه السّلام و فاطمه سلام‌الله علیها بودند، به قتل رساندم و غلام همه اجساد را به چاه می‌افکند. درب اتاق دوم را گشود و بیست نفر از سادات را لب چاه می‌آورد و من آن‌ها را می‌کشتم.
درب سوم را گشود و آن‌ها را لب چاه می‌آورد و من سر از تن آن‌ها جدا می‌کردم؛ نوزده نفر را سر بریدم، نفر بیستم پیر مردی بود که موهایش هم زیاد شده بود (به خاطر طولانی بودن زندان) به من فرمود: «دستت بریده باد، ای بدذات، چه عذری برایت روز قیامت می‌باشد زمانی که خدمت جدِّ ما پیامبر صلّی الله علیه و آله و سلّم برسی و حال‌آنکه شصت نفر از فرزندان او را کشته‌ای؟» ناگهان دست و بدنم لرزید. غلام به من نگاهی کرد که زود او را بکش و من او را کشتم و بدنش را به چاه افکند. ای عبدالله، وقتی شصت نفر از اولاد پیامبر صلّی الله علیه و آله و سلّم را کشته باشم با این گناه سنگین، نماز و روزه چه سودی برایم دارد و شک ندارم که جایگاهم در آتش است. (کیفر کردار، ج 1، ص 302 –عیون اخبار الرضا علیه السّلام، ج 1، ص 109)

قرآن:

خداوند متعال در آیه‌ی 82 سوره‌ی توبه می‌فرماید: «پس آن‌ها باید خنده کم کنند و گریه بسیار نمایند.»

حدیث:

امیرالمؤمنین علیه السّلام فرمود: «گریه‌ی چشمان و خاشع بودن قلب‌ها از خداست.» (تفسیر معین، ص 309)

توضیح مختصر:

بُکاء داری اقسامی است و هر کدام دارای آثار خودش می‌باشد چه آن که هیچ بُکایی بدون علت نمی‌شود و هیچ خنده ای بی دلیل بروز نمی‌کند. مثلاً برادران یوسف که شب هنگام نزد یعقوب آمدند، می‌گریستند در حالی که این گریه‌ی دورغین بوده است که گرگ یوسف را دریده. اما وقتی حضرت آدم از بهشت دنیایی رانده شد و هبوط کرد، گریه‌اش راستین و اثر کاری بود که کرده بود و حالت توبه داشت، بوده، اما یحیی پیامبر همیشه از خوف خدا و عذاب قیامت گریه می‌کرد، شعیب از محبت خدا آن قدر گریست که بینایی خود را از دست داد. اولیای خدا از خشیِّت الهی در هراس بوده و می‌گریستند که این از هیبت و جلال و عظمت الهی نشأت می‌گرفت.
روزی پیامبر صلّی الله علیه و آله و سلّم برای اصحاب از شداید روز قیامت می‌فرمود و درکات و عقوبات آن روز را بیان می‌نمود، اصحاب از تأثیر آن مواعظ به گریه در آمدند و ده نفر تصمیم گرفتند که همیشه در حال نماز و روزه باشند، به رختخواب نروند، گوشت و روغن نخورند، با زنان نزدیکی نکنند و بوی خوش استعمال ننمایند و به طریق زُهّاد یهود و نصاری عمل کنند که پیامبر صلّی الله علیه و آله و سلّم آن‌ها را از این رویه بر حذر داشت. (آیات الاحکام جرجانی، 2/551)
فخر رازی که کتاب بسیار نوشته، در اواخر عمرش گریه می‌کرد، علت را پرسیدند؛ گفت: «مطلبی را سال‌های متمادی معتقد بودم، الآن فهمیدم اشتباه بود، می‌ترسم تمام عقایدم از این قبیل بوده باشد. او در اکثر مسائل تشکیک می‌کرد ولی مطالب ناروا را چطور با یک گریه می‌تواند جبران کند؟ (اطیب البیان، 1/24)

1- نوح علیه السّلام

اسم حضرت نوح پیامبر، عبدالغفار یا سکن بوده است. بعد از طوفان و بالا آمدن آب و غرق شدن خلایق، جبرئیل، ملک مقرب نزدش آمد و گفت: «چندی پیش شغل تو نجّاری بوده است، حالا کوزه بساز!»
او کوزه‌ی زیادی ساخت، جبرئیل گفت: خداوند می‌فرماید: «کوزه‌ها را بشکن، او هم چند عدد از کوزه‌ها را بر زمین زد و شکست. بعضی‌ها را آهسته و بعضی را با اکراه شکست»، جبرئیل دید او دیگر نمی‌شکند.
گفت: «چرا نمی‌شکنی؟» فرمود: «دلم راضی نمی‌شود، من زحمت کشیده‌ام این‌ها را ساخته‌ام.» جبرئیل گفت: «ای نوح! مگر این کوزه‌ها هیچ کدام جان دارند، پدر و مادر دارند و …؟! آب و گِل اش از خداست، همین قدر تو زحمتش را کشیده ای و ساختی، چطور راضی به شکستن آن‌ها نمی‌شوی، چگونه راضی شدی خلقی را که خالق آن‌ها خدا بود، و جان و پدر و مادر و …. داشتند، نفرین کنی و همه را به هلاکت رسانیدی؟» از اینجا او گریه‌ی بسیار کرد و لقبش نوح شد. (جامع النورین، ص 122)

2- یحیی علیه السّلام

حضرت یحیی پیامبر به بیت المقدس آمد، دید جمعی از روحانیون و رُهبانان روپوش‌هایی مویین بر تن کرده و کلاه‌های پشمین بر سر دارند. از مادر خواست این نوع لباس درست کند تا با آنان به عبادت بپردازد.
سپس در بیت المقدس شروع به عبادت کرد؛ یک روز نگاه به خود کرد دید بدنش لاغر شده، گریه کرد، خدای عزّوجل به او وحی کرد برای لاغر شدن جسمت گریه می‌کنی؟ به عزّت و جلالم سوگند اگر کمترین اطلاعی از آتش دوزخ داشتی، بالا پوش از آهن می‌پوشیدی تا چه رسد به بافته شده!
یحیی آن قدر گریست که اشک چشمش گوشت هر دو گونه‌ی او را خورد به طوری که قیافه‌ی دندان‌هایش برای بینندگان پیدا بود.
روزی پدرش زکریا به یحیی فرمود: «پسر جان چرا چنین می‌کنی؟ من ازخدا خواسته‌ام تا تو را به من بدهد تا مایه‌ی روشنی چشمم گردی!»
عرض کرد: مگر تو نبودی که فرمودی: «میان بهشت و جهنم گردنه ای است، که به جز کسانی که از خوف خدا بسیار گریه کنند، از آن گردنه نتوانند گذشت؟!» آن قدر یحیی گریه می‌کرد که مادرش دو قطعه نمد برای او تهیه کرد که دندان‌هایش را با آن می‌پوشانید و اشک‌هایش را به خود می‌گرفت تا آن که از اشک چشمانش خیس می‌شد، یحیی آستین‌هایش را بالا می‌زد و آن نمدها را فشار می‌داد و اشک‌ها از میان انگشت‌هایش فرو می‌ریخت.
زکریا نگاه به فرزند می‌کرد و سر بر آسمان برمی داشت و عرض می‌کرد: «بار الها این فرزند من است و این هم اشک چشمانش و تو ارحم الراحمینی.»
وقتی یحیی اسم سکران (کوهی در دوزخ) را می‌شنید، آشفته حال و پریشان، روی به بیابان می‌نهاد، ناله‌ی وای از غفلت او بر می‌خیزید و پدر و مادر در بیابان‌ها به دنبالش می‌رفتند. (رساله‌ی لقاء الله، ص 157 –امالی الصدوق)

3- شدت گریه‌ی حضرت زهرا سلام الله علیها

فقدان پیامبر صلّی الله علیه و آله و سلّم و تجاوز به حریم ولایت و ضربت مصدوم کننده و … سبب شد تا حضرت زهرا گریان شود.
مردم مدینه از گریه‌اش ناراحت شدند و به زهرا سلام الله علیها گفتند: «ما از گریه‌ات ناراحت می‌شویم!» پس مجبور شد به مقابر شهداء اُحد برود و آنجا گریه کند و سپس به شهر مدینه بازگردد.
در خبر دیگر آمده است که: بزرگان مدینه نزد حضرت علی علیه السّلام آمدند و گفتند: «ای اباالحسن! فاطمه سلام الله علیها شب و روز گریه می‌کند، هیچ کس از ما شب به خواب نمی‌رویم، روزها به علت طلب معاش، قرار نداریم و شب‌ها از گریه‌ی زهرا سلام الله علیها، به او بگو یا شب گریه کند یا روز.» (اِمّا اَنْ تَبکینَ لَیلاً وَ اِمّا نَهاراً)
امام علیه السّلام این پیغام را به حضرت زهرا سلام الله علیها رساند، در جواب گفت: «ای اباالحسن علیه السّلام آن قدر در دنیا مکث نخواهم کرد و به زودی از میان مردم می‌روم و از گریه هم آرام نمی‌شوم تا به پدرم ملحق شوم.»
بعد از این جواب، امام خارج از شهر مدینه در بقیع اطاقی از خشت و شاخه‌ی خرما بنام بیت الاحزان ساخت و زهرا سلام الله علیها صبح‌ها فرزندانش را بر می‌داشت، متوجه بقیع می‌شد و پیوسته بین قبور گریه می‌کرد؛ چون شب می‌شد امام می‌آمد و او را به منزل بازمی گرداند. (مصیبت بزرگ، ص 47 –بحارالانوار 43/177 و 155)

4- 35 سال گریه

امام صادق علیه السّلام فرمود: «امام چهارم بر پدر بزرگوارش نزدیک به چهل سال (از سال 60 تا 95 هـ،35 سال می‌شود.) گریه کرد که روزهای آن روزه بود و شب‌ها به عبادت مشغول بود. چون هنگام افطار می‌شد، غلام خوراک و آب می‌آورد و برابر آن حضرت می‌گذاشت و عرض می‌کرد: میل فرمایید.
می‌فرمود: «پدرم با شکم گرسنه و لب عطشان کشته شد»؛ آن قدر می‌گفت و می‌گریست که خوراکش از اشک دیدگانش تر می‌گشت، و این چنین بود تا به پروردگارش ملحق شد.
یکی از دوستان امام سجاد علیه السّلام گوید: روزی حضرت به صحرا تشریف بردند و من در پی آن حضرت روان گشتم، پس یافتم او را که بر سنگ خشن سر به سجده نهاده و می‌شنیدم که گریه می‌کرد و صیحه می‌زد و می‌شمردم که هزار مرتبه ذکر (لا اِلهَ اِلّا الله حَقّاً حَقّاً لا اِلهَ اِلّا الله تَعَبُّداً وَ رقّا لا اِلهَ اِلّا الله ایماناً وَ صِدقاً) می‌گفت، پس از آن سر از سجده برمی داشت، صورت و محاسنش را اشک دیدگانش فراگرفته بود.
پس عرض کردم: «ای آقای من، اندوه خود را تمام و گریه‌ی خود را کم کن!» فرمود: «وای بر تو یعقوب فرزند اسحاق پیامبر بود و فرزند پیامبر و دوازده فرزند داشت؛ پس یکی از آن‌ها مخفی گشت، مویش سپید شد و قامتش خمیده و از گریه دیدگانش سفید گشت و حال آن که فرزندش زنده بود، ولیکن من خود دیدم، پدر و برادر و هفده نفر از خاندانم کشته شده و روی خاک افتاده، پس چگونه اندوه من تمام و اشک دیدگانم کم شود؟!» (نمونه‌ی معارف 2/589 –انوار نعمانیه 2/37)

5- گریه ی رحمت

پیامبر از همسر اولش خدیجه دارای شش فرزند شد و از همسران دیگرش دارای فرزندی نشد جز از ماریه ی قبطیه که دارای پسری شد و نام او را ابراهیم گذاشت. ابراهیم یک سال و دو ماه و هشت روز بیشتر عمر نکرد و در ماه ذی الحجه سال هشتم هجرت از دنیا رفت.
هاله ای از غم و اندوه، پیامبر را فراگرفت و بی اختیار اشک از چشمانش سرازیر می‌شد و می‌فرمود:
«چشم اشک می‌ریزد و قلب اندوهگین می‌شود ولی سخن نمی‌گویم که موجب خشم خدا گردد ای ابراهیم ما در وفات تو محزون هستیم.»
عایشه گوید: وقتی قطرات اشک از دیدگان پیامبر بر گونه‌هایش جاری شد، شخصی عرض کرد: «ای رسول خدا ما را از گریه کردن نهی می‌کردی ولی خودت گریه می‌کنی؟!» فرمود: «این گریه نیست بلکه رحمت و دلسوزی است، (لَیسَ هذا بُکاءٌ وَ اِنَّما هِیَ رَحْمَهٌ) کسی که رحم نکند، مشمول رحمت قرار نمی‌گیرد.» (داستان‌ها و پندها 7/75 –وسائل الشیعه 2/921)

قرآن:

خداوند متعال در آیه‌ی 273 سوره‌ی بقره می‌فرماید: «فقراء (نیازمندان) با اصرار چیزی از مردم نمی‌خواهند.»

حدیث:

امیرالمؤمنین علیه السّلام فرمود: «نزدیک شدن به‌سوی خداوند تعالی به درخواست کردن از اوست ولی تقرّب به مردم به ترک سؤال و درخواست از آن‌هاست.» (غررالحکم 1/502)

توضیح مختصر:

تا حد ممکن مسلمان باید به کاری هرچند کوچک و کم‌درآمد مشغول شود تا تکدی به سروقت او نیاید. آن‌کس که طلب پول کند، فقیر است ولی محروم، فقیری است که دست تکدی دراز نکند.
چون سائل، عدل حق را نفهمیده و فضل بی‌کران او را نشناخته، دست طلب به‌سوی خلق دراز کند بااینکه اگر شرایط در سائل جمع باشد و از فضل حق‌تعالی بخواهد و در این خواستش صادق باشد، خداوند روزنه‌ای از رزق به روی او مفتوح کند. (و اسْئَلوا مِنْ فَضْلِه، سوره‌ی نساء، آیه‌ی 32)
در صدر اسلام بعضی اهل یمن بی زاد و توشه به حج می‌رفتند و می‌گفتند: ما زائر خانه‌ی خداییم او خودش ما را توشه خواهد داد و در راه یا گدایی می‌کردند و یا به زور از مردم می‌گرفتند. لذا خداوند در سوره‌ی بقره آیه‌ی 197 فرمود: «تَزَوَّدُوا: برای خودتان توشه برگیرید.» (تفسیر عاملی 1/337) خداوند سفارش فقراء را بسیار کرده و ثواب‌ها و آثار بسیاری را وعده داده، حتی در ایام حج فرمود: «شتران فربه را نحر کردید، خودتان بخورید و به قانع (مستمندی که گدایی نکند) و مُعتَر (فقیری که دست به گدایی باز کرده) بخورانید.» (سوره‌ی حج، آیه‌ی 36)

1- درس گدایی

عارف کامل، شیخ محمد بهاری به اسماعیل تائب تبریزی (گردآورنده‌ی تذکرۀ المتقین) چنین نوشتند: اگر با مجاهده‌ی نفس در مقام عمل راه می‌روی گوارایت باد. اگر خدانکرده در عمل تکاسل ورزیدی و نتوانستی به عمل پیش بروی لااقل گدایی را از دست مده؛
1. به تضرع و زاری بکوش. در خلوت به دروغی بچسب تا راست شود، چه این‌که گدا مجّانی طلب است، اگر جدّیت داشته باشد، مقصودش حاصل است.
2. اگر در جواب بفرمایند: مثل تو بنده‌ی مفلسی را لازم نداریم، به نحو تذلّل عرض کن: گدای ره نشین سلاطین، عداد بندگان او نخواهد بود.
3. اگر فرمود: بیرونش کنید! به التماس بگو:

نمی‌روم ز دیار شما به کشور دیگر **** برون کنیدم از این در، درآیم از درِ دیگر

4. اگر بفرمایند: قابلیت من را نداری. عرض کن: به دستیاری اولیای خودت، کرامت فرما.
5. اگر رو ترش نماید، تبسم‌کنان التماس کن.
6. اگر از تو اعراض نمود، تَبَصبُص کنان از عقب او بدو. (تَبَصبُص: دم جنباندن سگ جهت چاپلوسی.)
7. اگر از خودش مأیوس شدی به اُمنای دولتش ملتجی شو.
8. اگر بفرمایند: جرئت این حرف‌ها از کجا به هم بستی؟ عرض کن حلم تو اشاره می‌کند.
9. اگر بفرمایند: این زبان‌ها را از کجا یاد گرفتی؟ بگو:

بلبل از فیض گل آموخت سخن، ور نه نبود **** این‌همه قول و غزل تعبیه در منقارش

10. الحاصل گدایی را گفتند: ول مکن تا هیچ‌وقت محتاج نباشی.
11. از گدایی خیلی کارها ساخته می‌شود.
12. غرض از مجاهده، خود را عاجز دانستن و به معرض گدایی درآوردن است. (تذکرۀ المتّقین، ص 145 –مراسله هشتم)

2- داخل چه صنفی؟

مرحوم عارف کامل شیخ محمد بهاری همدانی در مراسله‌ی پانزدهم چنین می‌نویسد:
بگو ببینم داخل چه صنفی از اصناف می‌باشی؟ اهل عملی، کاسبی، متعبّدی، عارفی، لوطی‌ای، درویشی، چه‌کاره‌ای؟ انسان هر کاره که باشد، باید شرایط آن کار را مرعی داشته باشد.
1. اگر اهل علمی، کو علمت و حلمت، کو تواضعت و تخشعت، کو زهدت؟
2. اگر کاسبی، کو امانتت، کو تفقهّت، کو تدیّنت؟
3. اگر متعبّدی، کو توکلت، کو مجاهدات در خلواتت، کو بیداری شبت، کو صوم ایام صیف (تابستان) کو گریه‌های اطراف لیل و نهارت؟
4. اگر عارفی، کو معرفتت، کو تسلیم و رضایت، کو ترک ماسوایت؟
5. اگر لوطی‌ای، کو مردانگی‌ات، کو گذشتت، کو دستگیری از ضعفایت، کو سبیل‌های کلفتت که هر مویی از آن قیمت دنیا و مافیهاست؟
6. اگر درویشی، می‌گویند: کلاه درویش باید مشتمل بر چهار ترک باشد هر ترکی کاشف از ترک دیگر. ترک دنیا، ترک عقبی، ترک مولی، ترک ترک؛ کدام‌یک از این ترک‌ها را انجام داده‌ای؟
می‌گویم: نه قاضی‌ام، نه مدرس، نه مُحتسب، نه فقیه، داخل هیچ‌یک از این عناوین مذکوره نیستم، پیش‌تر عرض شد که گدا هستم. گدایی را شرطی نباشد، گدا مجانی طلب است. (تذکرۀ المتقین، ص 168، مراسله‌ی پانزدهم)

3- دست تهی

سعدی گوید: پارسایی را دیدم که سر بر درگاه خانه‌ی خدا می‌مالید و چنین مناجات می‌کرد: «یا غفورُ یا رحیم» تو دانی که از ظلوم و جهول چه آید.

عذر تقصیر خدمت آوردم **** که ندارم به طاعت استظهار
عاصیان از گنه توبه کنند **** عارفان از عبادت استغفار

عابدان، پاداش عبادت خود را می‌خواهند و بازرگانان، بهای کالای خود را می‌طلبند؛ منِ بنده، امید آورده‌ام به اطاعت و به گدایی با دست تهی آمده‌ام، نه با کالا و تجارت؛ با من همان‌گونه که تو شایسته‌ی آن هستی رفتار کن. (حکایت‌های گلستان، ص 104)

4- گریه و خاموشی

به شخصی گفتند: «گدایی و سؤال را از کی یاد گرفتی؟»
گفت: «آن روزی که زاییده شدم، چون پستان ندادند، آواز داده‌ام و گریه کردم؛ چون پستان بدادند، تسلّی شدم و خاموش گشتم.» (نوادر تألیف راغب اصفهانی، ص 139)

5- اکسیر

فقر ذاتی و نداری وقتی در سالک آمد و خود را فقیر حقیقی دید، آنگاه می‌یابد که از پادشاهی بهتر است. خواجه حافظ شیرازی می‌فرماید:

مرا گدای تو بودن، ز سلطنت خوش‌تر **** که ذلّ جور و جفای تو عزّ و جاه من است.

چراکه ذلت و خاکساری، عزّت عاشق است و گداییِ درِ دوست، پادشاهی می‌آورد. حافظ می‌فرماید:

دلق گدای عشق را، گنج بود در آستین **** زود به سلطنت رسد، هر که بود گدای تو

در جای دیگر می‌فرماید:

گداییِ درِ میخانه، طُرفه اکسیری است **** گر این عمل بکنی، خاک، زر توانی کرد.

قرآن:

خداوند متعال در آیه‌ی 43 سوره‌ی اعراف می‌فرماید: «و زنگار کینه و حقد از آئینه ی دل بهشتیان بزداییم.»

حدیث:

پیامبر صلّی الله علیه و آله و سلّم می‌فرماید: «مؤمن کینه‌جو نبست.» (جامع السعادات 1/311)

توضیح مختصر:

مؤمن کینه‌توز نیست. امت‌های انبیاء یکی از دلایلی که هدایت نیافتند، کارهایشان نسبت به پیامبران، کینه‌توزی و بغض ورزیدن بود.
کینه جایش در قلب است. یکی از افرادی که شب قدر دعایش مستجاب نمی‌شود کینه‌جو است؛ آدمی که دائم در آتش این صفت می‌سوزد و می‌خواهد طرف مقابل را هم بسوزاند. ناصبی‌ها کسانی هستند که کینه‌ی خود را نسبت به شیعیان ظاهر می‌نمایند، این‌ها همان دنباله‌روی یزید هستند که وقتی سر مبارک امام حسین علیه السّلام را نزد یزید گذاشتند، گفت: «کجایند پیشینیانم تا ببینند که سر دشمن ما نزد ماست؟
آن‌هایی که در جنگ بدر کشته شدند، کاش می‌بودند و امروز می‌دیدند و شاد می‌شدند.» کینه داشتن، قلب را از توجه به کارهای آخرتی بازمی‌دارد. قلب سالم آن است که کینه‌ی مؤمن در دلش نباشد تا چه رسد به ولی خدا. چون جای این صفت در درون سینه است نشانه‌ی خاص ندارد تا کسی بفهمد مگر از آثاری که گاهی از کینه‌توز صادر می‌شود. منافق در ظاهر اظهار ایمان و اسلام می‌کند اما در خفاء از شدت کینه سرانگشت خشم خود را به دندان می‌گیرد. برای کافر و منافق طهارت قلب نیست لذا نمی‌شود به آن‌ها اعتماد کرد و رفاقت نمود. آن‌که خداوند را به شهود در مظاهرش می‌بیند قلبش صاف و از زنگار کینه شسته است. روز غدیر بعد از اعلان وصایت، آن‌هایی که کینه داشتند، کم‌کم بروز دادند و کار را به‌جایی رساندند که جواب سلام امیرالمؤمنین علیه السّلام را نمی‌دادند.

1- کینه‌جویی ولید

عقبه پدر ولید (فرماندار کوفه) در مکه معظمه آب دهان به‌صورت پیامبر صلّی الله علیه و آله و سلّم انداخت و روز بدر هم با کفّار به جنگ آمد.
کفّار که شکست خوردند، عقبه دستگیر شد و او را نزد پیامبر صلّی الله علیه و آله و سلّم آوردند و به امر پیامبر صلّی الله علیه و آله و سلّم امیرالمؤمنین علیه السّلام او را کشت.
لذا فرزندش ولید که در زمان عثمان به فرمانداری کوفه منسوب شد، همیشه کینه‌ی امیرالمؤمنین علیه السّلام در دلش بود و حضرت را تا آخر عمر سبّ می‌کرد.
وقتی ولید بیمار شد امام حسن علیه السّلام به عیادتش رفت، او چشم گشود و گفت: «من ازآنچه کرده‌ام پشیمانم و به خدا توبه می‌کنم جز دشنام به پدرت پشیمان نیستم.»
امام حسن علیه السّلام فرمود: «پدرم پدرت را کشت و تو را هم (به خاطر شراب خوردن) حد زد لذا دشمن او هستی (این کینه سبب این دشنام دادن است.)» (کیفر کردار، ج 1، ص 109)

2- ابن سلار

در قرن ششم هجری به شخصی به نام ابن سلار که از افسران ارتش مصر بود، به مقام وزارت رسید و در کمال قدرت به مردم حکومت می‌کرد.
او ازیک‌طرف مردی شجاع، فعال و باهوش بود و از طرف دیگر خودخواه و کینه‌جو؛ لذا در دوران وزارت خود هم خدمت و هم ظلم فراوان کرد. موقعی که ابن سلار یک فرد سپاهی بود به پرداخت غرامتی محکوم شد؛ برای شکایت نزد «ابی الکرم» دفتردار خزانه رفت تا او به دادخواهی بپردازد.
ابی الکرم به‌حق یا ناحق به اظهارات او ترتیب اثر نداد و گفت: «سخن تو در گوش من فرو نمی‌رود.» ابن سلار از گفته‌ی او خشمگین گردید و کینه‌اش را به دل گرفت. وقتی وزیر شد و فرصت انتقام به دست آورد، او را دستگیر نمود و دستور داد میخ بلندی را در گوش وی فروکردند تا از گوش دیگرش بیرون آید.

3- کینه تبدیل به دوستی

شیبه نام پدرش عثمان بود که در جنگ اُحُد به همراه کفّار، در حال کفر کشته شد. چون پیامبر صلّی الله علیه و آله و سلّم پدرش و هشت نفر از خاندان او را کشته بود کینه‌ی پیامبر صلّی الله علیه و آله و سلّم به دلش شعله می‌کشید. خودش می‌گوید:
هیچ‌کس نزد من دشمن‌تر از محمد صلّی الله علیه و آله و سلّم نبود، زیرا هشت نفر از خاندان مرا کشته بود که همه، لیاقت پرچم‌داری و ریاست داشتند. همیشه کشتن او را در خود پرورش می‌دادم، ولی وقتی‌که مکه فتح شد، از رسیدن به آرزوی خود مأیوس شدم، زیرا فکر می‌کردم چگونه ممکن است به‌منظور خود دست‌یابم بااینکه همه‌ی عرب به دین او درآمدند.
ولی هنگامی‌که مردم هوازن بر مخالفت و دشمنی او اجتماع کردند و با وی اعلان‌جنگ دادند، دوباره تااندازه‌ای این آرزو در دلم زنده شد، ولی مشکل این بود که ده هزار نفر اطرافش را دارند! وقتی‌که جمعیت مسلمانان با اولین برخورد با هوازن فرار کردند با خود گفتم: الآن وقت آن است که به مقصود خود نائل شوم و انتقام خون‌های خود را بگیرم. از جانب راست پیامبر صلّی الله علیه و آله و سلّم حمله کردم عباس عموی پیامبر را دیدم که از او حمایت می‌کند.
از جانب چپ برآمدم ابوسفیان بن حارث، پسرعموی حضرت محافظ او بود؛ گفتم: این هم مرد شجاعی است که محمد را پاسداری می‌کند. از پشت سر آن‌قدر نزدیک شدم که نزدیک بود شمشیر او را فراگیرد، ناگاه شراره‌ای از آتش میان من و او حائل شد که از برق آن چشمم خیره گردید. دست‌ها را به‌صورت گرفته و به عقب سر برگشتم و فهمیدم از جانب خدا حفظ می‌شود.
حضرت متوجه من گردید و فرمود: شیبه نزدیک بیا. نزدیک رفتم؛ دست به سینه‌ام نهاد و فرمود: «خدایا شیطان را از او دور گردان.» هنگامی‌که به صورتم نظر کرد، او را از چشم و گوشم دوست تر داشتم و همه‌ی آن کینه‌ها به دوستی تبدیل گردید.
سپس با دشمنان مشغول جنگ شدم و در یاری پیامبر صلّی الله علیه و آله و سلّم چنان بودم که اگر پدرم جلو می‌آمد او را می‌کشتم. پس از خاتمه‌ی جنگ به من فرمود: «آنچه خدا درباره‌ات اراده فرمود، بهتر از آن بود که خود می‌خواستی.» (پیغمبر و یاران، 3/398 –بحارالانوار 21/156)

4- منافق کینه‌توز

از نشانه‌های افراد منافق، حقد و کینه‌توزی است؛ چنانکه در زمان پیامبر صلّی الله علیه و آله و سلّم به شکل‌های مختلف این کینه‌ها را ابراز می‌کردند. پیامبر صلّی الله علیه و آله و سلّم به همراه جمعی از مهاجر و انصار در مسجد نشسته بودند، ناگاه علی علیه السّلام وارد مسجد شد، حاضران به احترام او برخاستند و از او به گرمی استقبال نمودند تا این‌که آن حضرت در جایگاه خود که در کنار پیامبر صلّی الله علیه و آله و سلّم بود، نشست.
در این میان دو نفر از حاضران که متهم به نفاق بودند، باهم درگوشی صحبت می‌کردند. رسول خدا صلّی الله علیه و آله و سلّم وقتی آن‌ها را دید، دریافت که چرا آهسته باهم حرف می‌زنند، به‌طوری خشمگین شد که آثار خشم از چهره‌اش ظاهر گردید؛ سپس فرمود: «سوگند به آن‌کسی که جانم در دست اوست، داخل بهشت نمی‌شود مگر کسی که مرا دوست بدارد. آگاه باشید دروغ‌گوست کسی که گمان کند مرا دوست دارد، ولی این شخص (علی بن ابی‌طالب) را دشمن بدارد.»
در این هنگام دست علی علیه السّلام در دست پیامبر صلّی الله علیه و آله و سلّم بود و این آیه (سوره‌ی مجادله، آیه‌ی 9) نازل گردید. «فَلا تَتَناجَوا بِالاِثْمِ وَ العُدْوان: ای کسانی که ایمان آوردید، به گناه و دشمنی و مخالفت رسول نگویید.» (حکایت‌های شنیدنی 4/159 –بحارالانوار 39/270)

5- هند جگرخوار

در جنگ اُحد جناب حمزه‌ی سید الشهداء عموی پیامبر صلّی الله علیه و آله و سلّم نزدیک به سی نفر را کشت، بعد خود کشته شد.
هند زن ابوسفیان که در کینه‌جویی سرآمد همه‌ی زنان عصر خود بود به وحشی که بنده‌ی جبیر بن مطعم بود وعده‌ی مال زیادی داد که اگر حمزه را بکشد به او بدهد. لذا وحشی در کمین نشست، خنجر و نیزه بر او وارد کرد و او کشت.
طبق وعده‌ی هند، وحشی شکم حمزه را پاره کرد و جگر او را به نزد هند آورد؛ او جگر را به دندان گرفت اما نتوانست آن را بخورد؛ ازاین‌جهت به هند جگرخوار معروف شد.
پس هند هر زیوری که داشت به وحشی داد و خودش بالای جسد حمزه آمد و از کینه‌جویی، گوش و دماغ و زبان حمزه را برید و همانند گردنبند درست کرد تا به مکّه ببرد و به زنان قریش نشان بدهد و زنان دیگر هم به تقلید از او اجساد شهدای دیگر را مثله کردند.
ابوسفیان کینه‌جو هم وقتی بالای جسد حمزه آمد سرنیزه را در گوشه‌ی دهان حمزه فروکرد و گفت: «ای عاق بچش.» (منتهی الامال 1/ 61)